စမ္းသံုးၾကည့္လုိက္သည္။
ခံစားမႈကို သူအလြန္ႀကိဳက္သြားသည္။ ဖန္စီဒိုင္းကို ဘိန္းမည္းႏွင့္ တြဲသံုးသည္။ တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္တက္ကာ ဘိန္းျဖဴကိုပါ စြဲစြဲ လမ္းလမ္းအသံုးျပဳေတာ့သည္။
“မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးစြဲမႈေၾကာင့္ ခံစားခဲ့ရတဲ့ဆုိးက်ိဳးေတြ ဘ၀မွာ အရမ္းခံစားခဲ့ရတယ္။ သိမ္ငယ္မႈေတြ၊ ပစ္ပယ္ခံရမႈေတြ၊ ခြဲျခားႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံခံရတာေတြ၊ ဘ၀အဆင့္အတန္း နိမ့္က်ခံရတာေတြ၊ ရည္မွန္းခ်က္ လြဲေခ်ာ္ခဲ့ရတာေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တင္မကဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္မိဘေတြပါ ေထာင္ေတြလုိက္ရ၊ နယ္ေထာင္ေတြ ေရာက္ရင္ နယ္ကိုလိုက္ရနဲ႔ ေအာက္က်ေနာက္က် ျဖစ္ခဲ့ရတယ္”
(၁၁)ႏွစ္ၾကာ မူးယစ္ေဆးႏြံထဲတြင္ နစ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ဘ၀ႏွင့္ရင္းကာရေသာ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားကုိ အသက္(၄၁)ႏွစ္အရြယ္ ကုိစုိင္းေအာင္ခမ္း ဖြင့္ဟသည္။ ပညာတတ္မိသားစုမွ ေမြးဖြားခဲ့ၿပီး စစ္ဗုိလ္ႀကီးတစ္ေယာက္ ျဖစ္ဖို႔ သူ၏ ငယ္အိပ္မက္ကို မူးယစ္ေဆး၀ါးဆုိေသာ နတ္ဆိုးက ဖ်က္ဆီးပစ္လုိက္ပါသည္။
မူးယစ္ေဆး၀ါးမ်ား၏ ျပဳစားမႈေၾကာင့္ လူငယ္တုိ႔၏ ပ်ိဳရြယ္မႈမ်ား၊ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ား၊ အားမာန္မ်ား ဆံုး႐ံႈးကာ ဘ၀ရည္မွန္းခ်က္မ်ား လြဲေခ်ာ္ကုန္သည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ကုိစုိင္းေအာင္ခမ္း တစ္ေယာက္တည္း မဟုတ္ပါ။ အခ်ိန္တိုင္း မူးယစ္ႏြံနစ္၍ ႏုပ်ိဳေသာ ဘ၀မ်ားစြာ ပ်က္စီးေနေလသည္။ ေျမျပန္႔တြင္သာမက ေတာင္ေပၚေရာ တုိင္းရင္းသားအားလံုး မူးယစ္ေဆး၀ါးအႏၲရာယ္ ၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ေၾကညာထားသကဲ့သို႔ မူးယစ္ေဆး၀ါးမွာ တစ္မ်ိဳးသားလံုး ရန္သူသာမက ဘာသာတရား၏ ရန္သူလည္း ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အသက္၂၀ မွ ၂၉ ႏွစ္အတြင္း လူငယ္အခ်ဳိ႕မွာ မူးယစ္ေဆး၀ါး အမ်ားဆံုး အသံုးျပဳေနၿပီး အသက္ (၃၀)မွ(၃၉)ႏွစ္အတြင္း အရြယ္မွာ မူးယစ္ေဆး၀ါး ဒုတိယ အမ်ားဆံုး သံုးစြဲသည္။ အမ်ိဳးသားမ်ားသာမက အမ်ိဳးသမီးအခ်ဳိ႕လည္း သံုးစြဲၾကသည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးစြဲမႈမွာလည္း သံုးစြဲသူအားလံုးတြင္ ၇ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ရွိၿပီး ၉၂ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္က အမ်ိဳးသားမ်ား
ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွ ထုတ္ျပန္ေသာ စာရင္းဇယား
မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ မူးယစ္ေဆး၀ါး စတင္သံုးစြဲေသာ အငယ္ဆံုးအရြယ္(၁၁) ႏွစ္ျဖစ္ၿပီး ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္မူ (၉) ႏွစ္သားမွာပင္ စတင္သံုးစြဲေသာမွတ္တမ္းမ်ား ရွိေနသည္။
ကမၻာေပၚတြင္ အာဖဂန္နစၥတန္ႏုိင္ငံၿပီးလွ်င္ ဒုတိယအမ်ားဆံုး ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္ရာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ အစုိးရက မူးယစ္ေဆး၀ါးတုိက္ဖ်က္ေရး ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနေသာ္လည္း မူးယစ္ေဆး၀ါးမွာ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံသုိ႔ ကူးေျပာင္းစႏုိင္ငံအတြက္ အဓိကစိန္ေခၚမႈတစ္ခု ျဖစ္ဆဲပင္။ အစိုးရက ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မႈကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္ မူးယစ္ေဆး၀ါးေရာင္း၀ယ္သူမ်ားအား ဖမ္းဆီးအေရးယူေနေသာ္လည္း အမ်ိဳးအမည္ ပိုမိုစံုလင္လာၿပီး ၀ယ္ယူသံုးစြဲရန္ ပိုလြယ္လာေသာ မူးယစ္ေဆး၀ါးမွာ ျမန္မာလူငယ္မ်ားအတြက္ အႀကီးမားဆံုးအႏၲရာယ္ ျဖစ္ေနပါသည္။
ဘိန္း၊ ဘိန္းျဖဴ၊ ေမာ္ဖင္း၊ ကုိဒင္း၊ ေဆးေျခာက္၊ စိတ္ႂကြ႐ူးသြပ္ေဆး၊ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစေသာ ေဆး၀ါးမ်ားစသျဖင့္ အားလံုးမွာ မူးယစ္ေဆး၀ါးမ်ားျဖစ္သည္။ စိတ္ႂကြ႐ူးသြပ္ေဆး၊ စိတ္ကုိေျပာင္းလဲေစေသာေဆး၊ ကုိဒင္းတုိ႔မွာ အမ်ိဳးအမည္ခြဲမ်ားစြာ ရွိေသးသည္။ ကေလးငယ္အခ်ိဳ႕ အသံုးျပဳေနေသာ ေကာ္႐ွဴျခင္းမွာလည္း မူးယစ္ေဆး၀ါး အသံုးျပဳျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
မူးယစ္ေဆး၀ါးသည္ တစ္မ်ိဳးသားလံုး၏ ရန္သူျဖစ္ေသာ္လည္း၊ မူးယစ္ေဆး၀ါးျပႆနာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသားတုိင္းအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္ေနေသာ္လည္း မူးယစ္ေဆး၀ါး တုိက္ဖ်က္ေရးအတြက္ လူထုပါ၀င္မႈ အားနည္းေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕မွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။
“အမ်ိဳးအမည္စံုတာထက္ လူတန္းစားမေရြး သံုးႏုိင္တဲ့ပံုစံ ျဖစ္လာတယ္။ လက္လွမ္းပိုမီွလာၾကတယ္။ ပုိက္ဆံေပၚ သိပ္မူမတည္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေခတ္ကမွ ပုိက္ဆံရွိမွ သံုးႏုိင္တဲ့အေနအထား။ ဘိန္းစားျဖစ္ဖို႔ လြယ္တာမွ မဟုတ္တာ။ ေနာက္ခံဘက္ဂေရာင္းဒ္ရွိမွ ျဖစ္ႏုိင္တာ။ အခုက်ေတာ့ ၅၀၀ ဆုိရင္ ေကာ္တစ္ဘူး ႐ႈႏုိင္ၿပီ။ ပလတ္စတစ္ေကာက္တဲ့ ေကာင္ေလးကအစ ႐ႈႏုိင္ေနတာ” ဟု ကုိစုိင္းေအာင္ခမ္းက ယေန႔ကာလ မူးယစ္ေဆးအမ်ိဳးအမည္ ပုိစံုလာကာ ေစ်းေပါေပါျဖင့္ လြယ္လြယ္ကူကူ ၀ယ္၍ရေနပံုကို သူတို႔ေခတ္ႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ျပသည္။
ၿဗိတိသွ်တို႔၏ တတိယက်ဴးေက်ာ္စစ္အၿပီး ၁၈၈၅ ခုႏွစ္ေနာက္ပုိင္းတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ေတာင္တန္းေဒသမ်ား၌ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမႈ
စတင္ခဲ့ေၾကာင္း မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ သုိ႔ေသာ္ ေတာင္ငူေခတ္ ၁၆ ရာစုမွာပင္ နယ္ေျမသစ္ခ်ဲ႕ထြင္လာေသာ ဒတ္ခ်္ႏွင့္ ေရာမကုန္သည္မ်ားက အိႏၵိယမွတစ္ဆင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ဘိန္းတင္သြင္းေရာင္းခ်ခဲ့ျခင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ဘိန္းပထမဆံုးအႀကိမ္ ေရာက္ရွိလာမႈဟုလည္း ဆုိသည္။ ၿဗိတိသွ်-ျမန္မာ ပထမက်ဴးေက်ာ္စစ္အၿပီး ၁၈၂၄ ေနာက္ပုိင္းတြင္မူ ၿဗိတိသွ်တုိ႔က ရခုိင္ႏွင့္ တနသၤာရီေဒသမ်ားသို႔ ဘိန္းတင္သြင္းေရာင္းခ်ခဲ့ေၾကာင္း မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရသည္။
ထုိ႔ေနာက္တြင္ေတာ့ အဘက္ဘက္မွ နိမ့္က်ခဲ့ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ကမၻာတြင္ ဘိန္းအဓိကစိုက္ပ်ိဳးရာႏုိင္ငံ ျဖစ္လာပါသည္။ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးေသာ ဧရိယာမွာ စုစုေပါင္းဧက ေလးသိန္းေက်ာ္ (၁၆၃၀၀၀ ဟက္တာ)အထိပင္ရွိခဲ့သည္။ အစိုးရ၏ မူးယစ္ဗဟုိအဖြဲ႕၊ ကုလသမဂၢႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာအစုိးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းတို႔ ပူးေပါင္း၍ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမႈ ေလ်ာ့က်ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ ဘိန္းစိုက္ဧက ငါးေသာင္းသံုးေထာင္ေက်ာ္ (၂၁၅၀၀ ဟက္တာ)သာ ရွိသည္အထိ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း စုိက္ပ်ိဳးမႈ ျပန္မ်ားလာကာ ၂၀၁၂ တြင္ ယခင္ႏွစ္ထက္ ၁၇ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးလာၿပီး ဧကတစ္သိန္းႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္ (၅၁၈၀၀ ဟက္တာ) အထိ ျပန္မ်ားလာေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕မွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။
“ဘိန္းစုိက္ပ်ိဳးမႈ တိုးလာရျခင္းမွာ ေဒသခံေတာင္သူမ်ား၏ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ၊ အစားအစာမဖူလံုမႈ၊ ၀င္ေငြရရွိသည့္ တရား၀င္သီးႏွံမ်ား စုိက္ပ်ိဳးရန္ႏွင့္ သီးႏွံထြက္ကုန္မ်ား ေစ်းကြက္သို႔ေရာက္ရွိရန္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲမႈ၊ နယ္ေျမအတြင္း မတည္ၿငိမ္မႈမ်ားေၾကာင့္ အလြယ္တကူ စိုက္ပ်ိဳးျဖစ္ထြန္းၿပီး ၀င္ေငြရလြယ္ေသာ ဘိန္းစုိက္ပ်ိဳးမႈ ျပန္လည္ရွင္သန္လာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္” ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕မွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမႈ မ်ားလာျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းကို သံုးသပ္သည္။
ေတာင္ကုန္းႏွင့္ ခ်ိဳင့္၀ွမ္းမ်ားရွိ နီရဲေနေသာေျမမွာ ျမင္လိုက္သည္ႏွင့္ ေျမဆီလႊာေကာင္း၍ စုိက္ပ်ိဳးေရးေကာင္းစြာလုပ္ႏုိင္ေသာ ေနရာျဖစ္ေၾကာင္း သိသာသည္။ “ဒီေနရာေတြက ဘိန္းစိုက္ၾကတာေလ” ဟု ေဒသခံတစ္ဦးက ၂၀၁၂ ႏွစ္လယ္ပုိင္းက ေျပာသည္။ မူဆယ္-လား႐ိႈးကားလမ္းေဘး ကြတ္ခုိင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ထုိေက်းရြာမွာ ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ ေက်းရြာအခ်ိဳ႕နည္းတူ ဘိန္းစုိက္ပ်ိဳးဆဲျဖစ္ကာ ယခုႏွစ္တြင္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ႏွစ္ႀကိမ္ပင္ စုိက္ပ်ိဳးေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ထုိေဒသတြင္ ဘိန္းပင္ကုိ စုိက္ပ်ိဳး႐ံုသာမက ကုိယ္တုိင္သံုးစြဲ၍ ေသဆံုးသြားေသာ ရြာလူငယ္မ်ားမွာလည္း ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း ဆယ္ႏွင့္ခ်ီေနၿပီျဖစ္သည္။
ျပည္တြင္းဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမႈတြင္ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ စိုက္ပ်ိဳးမႈ အားလံုး၏ ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိရွိကာ အထူးသျဖင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပုိင္းမွာ ဘိန္းအမ်ားဆံုး စိုက္ပ်ိဳးရာေဒသျဖစ္၏။ စိုက္ပ်ိဳးမႈတြင္သာမက ဘိန္းသံုးစြဲမႈတြင္လည္း ရွမ္းျပည္နယ္က အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနၿပီး မႏၲေလးတုိင္းေဒသႀကီးက ဒုတိယအမ်ားဆံုး ဘိန္းသံုးစြဲေသာ ေဒသျဖစ္သည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ဒုတိယအမ်ားဆံုး ဘိန္းစုိက္ပ်ိဳးရာ ေဒသျဖစ္ၿပီး စိုက္ဧကအားလံုး၏ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္းခန္႔ရွိေၾကာင္း မူးယစ္ဗဟုိ႐ံုးႏွင့္ ကုလသမဂၢ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ မႈခင္းဆုိင္ရာ႐ံုး UNODC တုိ႔ ပူးေပါင္း၍ ထုတ္ျပန္ေသာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံမ်ား၏ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မႈ စစ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ယခုေနာက္ပုိင္းႏွစ္မ်ားတြင္ ခ်င္းျပည္နယ္၏ ဘိန္းစုိက္ပ်ိဳးမႈမွာလည္း မ်ားလာေနသည္။
အစိုးရတပ္မေတာ္ႏွင့္ ေကအုိင္ေအတုိ႔ၾကား တုိက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ေဒသတြင္း မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေနေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေနရာအခ်ိဳ႕တြင္ ဘိန္းေရာင္း၀ယ္သံုးစြဲမႈမွာ ယခုႏွစ္ပိုင္းအတြင္း ပုိဆုိးလာသည္။
“၀ုိင္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္ ေခ်ာင္းဆံုဆိုတဲ့ရြာမွာ ဘိန္းျဖဴကေပါတယ္။ ေဆးထိုးအပ္ရွားတယ္။ အဲဒီရြာနားမွာရွိတဲ့ ေရႊတူးတဲ့လိုင္း ခန္းေတြမွာဆုိ မူးယစ္ေဆးက ၂၄ နာရီ ၀ယ္လုိ႔ရတယ္။ က်ပ္ ၁၀၀၀ ရွိရင္ ေဆး၀ယ္သံုးလုိ႔ရတယ္။ ေရာင္းတဲ့သူေတြက တ႐ုတ္ေတြ” ဟု မၾကာေသးမီက ကခ်င္ျပည္နယ္ ၀ိုင္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္သို႔ မူးယစ္ေဆးအႏၲရာယ္ ေလ်ာ့ပါးေရး စီမံကိန္းတစ္ခုအတြက္ ေရာက္ရွိခဲ့သူတစ္ဦးက သူ၏အေတြ႕အႀကံဳကို ေ၀မွ်သည္။ ထိုေဒသရွိ လူငယ္အမ်ားစုမွာ ရာသီဥတုဒဏ္ခံႏုိင္ရန္၊ စိတ္ခံစားမႈေကာင္းရန္ စေသာ အေၾကာင္းမ်ားျဖင့္ ဘိန္းျဖဴကုိသံုးရင္း အစြဲလမ္းႀကီး စြဲလမ္းေနၾကသည္။ ထိုေဒသတြင္ ေဆးထိုးအပ္ရွား၍ အျခားလူသံုးၿပီးေသာ ေဆးထုိးအပ္ မွ်ေ၀သံုးစြဲမႈလည္းမ်ားေၾကာင္း ၎ကေျပာသည္။
“သူငယ္ခ်င္းေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ လြယ္လို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ စမ္းသံုးတာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တစ္ခါတည္းပဲျဖစ္ျဖစ္ လြယ္လြယ္နဲ႔မသံုးေစခ်င္ဘူး။ မူးယစ္ေဆး၀ါးက စမ္းသံုးလို႔ ေကာင္းတဲ့အရာမဟုတ္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္လည္း တစ္ခါတည္းပါဆုိၿပီး စမ္းသံုးလုိက္တာ။ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ သြားတယ္” အနာဂတ္ေခါင္းေဆာင္လူငယ္မ်ားအေနျဖင့္ မူးယစ္ေဆးကို စမ္း၍ပင္မသံုးရန္ ကိုစိုင္းေအာင္ခမ္းက အႀကံျပဳသည္။ ထုိႏြံအုိင္ထဲမွ သူ႐ုန္းထြက္ႏုိင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ကြယ္လြန္သြားသူ၊ ေထာင္က်ေနသူ၊ မူးယစ္ႏြံအုိင္မွ ႐ုန္းမထြက္ႏိုင္ေသးေသာ သူငယ္ခ်င္းမ်ားကား က်န္ရွိေနဆဲ။
သူလည္း မူးယစ္ေဆး၀ါး၏ သားေကာင္အျဖစ္မွ လြယ္လြယ္ကူကူ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ျခင္းေတာ့ မဟုတ္ပါ။ကိုစုိင္းေအာင္ခမ္း၏ မိဘမ်ားက သူ႔ကုိ ႏုိင္ငံျခားေခၚ၍ တစ္မ်ိဳး၊ ရဟန္းခံေစကာတစ္ဖံု မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲမႈ ရပ္တန္႔ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါ။ ခဏသာ သံုးစြဲမႈ ျဖတ္ႏုိင္ၿပီး ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ စြဲစြဲလမ္းလမ္းသံုးစြဲခဲ့သည္။ သူ႔အတြက္ အလွည့္အေျပာင္းမွာ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ ဖခင္ကုိယ္တိုင္က သူ႔အား ရဲလက္အပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲမႈျဖင့္ ေထာင္က်ၿပီး ေထာင္မွ
၀က္ထီးကန္ရွိ ေရႊျပည္သာျပန္လည္ထူေထာင္ေရးစခန္းသို႔ ေရာက္ရွိၿပီးေနာက္ သူ႔ဘ၀ အသစ္ျပန္စရန္ ခြန္အားႏွင့္ အသိတ
ရားတို႔ လံုေလာက္စြာရရွိခဲ့သည္။ ေဆးလံုး၀ျပတ္သြားသည္။
ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးစခန္းမွ ထြက္လာေသာ သူ႔အတြက္ စိန္ေခၚမႈအသစ္က ေစာင့္ႀကိဳေနသည္။ သူလည္း အျခားဘ၀တူ မ်ားကဲ့သို႔ ေဆးျပတ္သြားေသာ္လည္း ပတ္၀န္းက်င္၏ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရသည္။ ကုိယ္တုိင္လည္း ယံုၾကည္မႈနည္း၍ သိမ္ငယ္ခဲ့ရသည္။ အထီးက်န္ျဖစ္ရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ျပန္/ထူစခန္းမွ ထြက္လာေသာ ဘ၀တူမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ မူးယစ္ေဆး၀ါးဆန္႔က်င္ေရး အသင္းေအာက္တြင္ လူငယ့္အားမာန္အဖြဲ႕ကုိ ၂၀၀၃ ဧၿပီတြင္ ပါ၀င္ဖြဲ႕စည္းလိုက္သည္။
သူတို႔အဖြဲ႕က မူးယစ္ေဆး၀ါးျဖတ္လိုသူမ်ားကုိ ကူညီေပးသည္။ အသိပညာေပးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးမႈမ်ား၊ အိမ္တိုင္ရာေရာက္ လူနာၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ေပးျခင္းမ်ား၊ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးတုိ႔အတြက္ အကူအညီမ်ား သူတုိ႔က ေပးေနေလသည္။
ဘိန္းျဖဴၿပီးလွ်င္ အျခားႀကီးမားေသာ ျပႆနာမွာ စိတ္ႂကြ႐ူးသြပ္ေဆးျပားျဖစ္သည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း ဥေရာပမွ စစ္သားမ်ား ခံႏုိင္ရည္စြမ္းအားတုိးရန္ သံုးစြဲၾကရာမွ ႀကီးထြားလာေသာ ထုိျပႆနာကုိ ၁၉၇၁ ကုလသမဂၢညီလာခံက သေဘာတူညီခ်က္ ထုတ္ျပန္၍ပင္ တစ္ကမၻာလံုး အတုိင္းအတာျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့ရသည္။ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာက္ရွိလာေသာ စိတ္ႂကြ႐ူးသြပ္ေဆး၀ါးျပႆနာမွာ တျဖည္းျဖည္း ပုိႀကီးမားလာေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕မွ တာ၀န္ရွိသူကေျပာသည္။ အမ်ားဆံုးပ်ံ႕ႏွံ႔ေနေသာ စိတ္ႂကြေဆးမွာ WY စာတန္းပါ ေဆးျပား၊ 88 ႏွင့္ I စာတန္းတစ္ဖက္စီပါ စိတ္ႂကြေဆးျပားမ်ားျဖစ္သည္။
“ေဆးျပားတစ္ျပားရဲ႕ ပမာဏက ဘာမီတြန္ေလာက္ပဲရွိေတာ့ သိမ္းဆည္းရတာ လြယ္ကူတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သယ္ယူေရာင္းခ်ပ်ံ႕ႏွံ႔တာ လြယ္ေနတာထင္တယ္” ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မဂၤလာေတာင္ၫြန္႔ၿမိဳ႕နယ္ သေျပကုန္းရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေက်ာ္ဇင္ဦးကေျပာသည္။ သေျပကုန္းရပ္ကြက္ ၁၂၆ လမ္းတြင္ လြန္ခဲ့ေသာ ဇန္န၀ါရီလ ဒုတိယပတ္က ကာလတန္ဖိုး က်ပ္သိန္း ၂၅၀၀၀ ခန္႔ တန္ဖိုးရွိ WY စာတန္းပါ စိတ္ႂကြ႐ူးသြပ္ေဆး အလံုးေရ ငါးသိန္းခန္႔ ဖမ္းဆီးႏုိင္ခဲ့သည္။ ၂၀၁၂ ႏွစ္လယ္ပုိင္းကလည္း ထုိရပ္ကြက္တြင္ WY စာတန္းပါ ေဆးျပား ၁၈၀၀၀၀ ဖမ္းဆီးမိခဲ့ၿပီး မဂၤလာေတာင္ၫြန္႔ၿမိဳ႕
နယ္တြင္ မူးယစ္ေဆး၀ါးဖမ္းဆီးရမႈ ၁၀ ႀကိမ္၀န္းက်င္ ရွိခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။
မူးယစ္ေဆး၀ါးစာရင္း၀င္ေသာ စိတ္ကုိေျပာင္းလဲေစေသာ ေဆး၀ါးအမ်ိဳးအမည္စံုလာျခင္းမွာ လူငယ္မ်ားအတြက္ အႏၲရာယ္ ပုိႀကီးေစသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စိတ္ကုိေျပာင္းလဲေစေသာ ေဆး၀ါးအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားသည့္ ေဆး၀ါး ၁၁၀ ေက်ာ္ ရွိသည့္အထဲ ယခုေနာက္ပုိင္း အမ်ိဳးအမည္သစ္ အခ်ိဳ႕၀င္ေနဆဲျဖစ္သည္။
“ေဆး၀ါးေတြ အသစ္အဆန္းေတြ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ေပၚလာတယ္။ တစ္ခုပိတ္ရင္ တစ္ခု၀င္လာတယ္” မူးယစ္ေဆး၀ါးေဆးစြဲ ေရာဂါကာကြယ္ကုသေရးစီမံခ်က္ မန္ေနဂ်ာ စိတ္က်န္းမာေရး ဆရာ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာလွေဌးက မူးယစ္ေဆး၀ါးအႏၲရာယ္ ေလ်ာ့ပါးေရး ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ႀကံဳေတြ႕ရေသာ အဓိကစိန္ေခၚမႈတစ္ခုကို ေျပာျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ယခုေနာက္ပုိင္း ေခ်ာင္းဆုိးေပ်ာက္ေဆးမ်ားတြင္ ပါ၀င္ေသာ ဒက္ထ႐ိုမီသာဖန္ (Dertromethorphan) မွာ မူးယစ္ေစတတ္ၿပီး လုိသည္ထက္ ပိုသံုးပါက အႏၲရာယ္မ်ားေသာ မူးယစ္ေဆးတစ္မ်ိဳးပင္ျဖစ္သည္။
လူငယ္အခ်ိဳ႕က လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ စြမ္းေဆာင္ရည္ေကာင္းရန္၊ စိတ္ဖိစီးမႈေလ်ာ့ရန္၊ အလုပ္လုပ္ႏုိင္ေသာ စြမ္းရည္ျမႇင့္တင္ရန္ စေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားျဖင့္ စိတ္ႂကြေဆး၀ါးမ်ား အသံုးျပဳၾကသည္။ စိတ္ႂကြေဆးမ်ားက ဗဟိုအာ႐ံုေၾကာ အဖြဲ႕အစည္းကုိ ႏႈိးဆြကာ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းရွိ ပံုမွန္လုပ္ငန္းမ်ားကုိ အရွိန္အဟုန္ျမႇင့္တင္ေပးသည္။ သုိ႔ေသာ္ စြဲလမ္းသြားပါက မၾကာခဏ အသံုးျပဳလွ်င္ ဦးေႏွာက္ဖြဲ႕စည္းပံု ထိခိုက္သျဖင့္ ေဆးကု၍မရေတာ့ဘဲ ႐ူးသြပ္သြားေစႏုိင္ပါသည္။ ေရွာ့ခ္ျဖစ္ျခင္း၊
သတိလစ္ျခင္း၊ ၀က္႐ူးျပန္ျခင္းမ်ားလည္း ျဖစ္ႏုိင္သည္။
ထုိမွ် အႏၲရာယ္မ်ားေသာ ေဆးကုိ ႏုိင္ငံတစ္၀န္းရွိ လူငယ္မ်ား၊ လူလတ္ပုိင္းမ်ားၾကား မည္မွ် ပ်ံ႕ႏွံ႔၍ မည္မွ်သံုးစြဲေနသည္ကို စိတ္ႂက႐ူးသြပ္ေဆး၀ါးမ်ား မၾကာခဏ ဖမ္းဆီးမိေနျခင္းက သက္ေသပင္။ မူးယစ္ဗဟုိမွ ထုတ္ျပန္ ေသာ စာရင္းမ်ားအရ ဘိန္းစိမ္း၊ ဘိန္းျဖဴ အမ်ားဆံုး သံုးစြဲေနသည္ကုိ ေတြ႕ရၿပီး စိတ္ႂကြေဆးျပားမွာ ဒုတိယအမ်ားဆံုးျဖစ္သည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္းမွာပင္ စိတ္ႂကြေဆး ဖမ္းဆီးရမိမႈ ၁၂၆၉ မႈရွိၿပီး ဘိန္းျဖဴအမႈ ၁၄၅၄ မႈၿပီးလွ်င္ ဒုတိယအမ်ားဆံုးပင္။ ထုိႏႈန္းျဖင့္ ပ်မ္းမွ်တြက္ပါက ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စိတ္ႂကြေဆး ေရာင္း၀ယ္သံုးစြဲ၍ ဖမ္းဆီးရမႈ တစ္ရက္ လွ်င္ သံုးမႈေက်ာ္ရွိေနသည္။ ဘိန္းျဖဴမႈမွာ တစ္ရက္လွ်င္ ေလးမႈခန္႔ ဖမ္းဆီးအေရးယူေနရသည္။
ဘိန္းစုိက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မႈ ေလ်ာ့က်ရန္၊ မူးယစ္ေဆး၀ါး ေရာင္း၀ယ္၊ သံုးစြဲမႈ ေလ်ာ့က်ရန္၊ မူးယစ္ေဆး၀ါး တားဆီးႏွိမ္နင္းေရး လုပ္ငန္းမ်ားကုိ အစိုးရကလည္း လုပ္ကုိင္ေနပါသည္။ ႏွစ္စဥ္ မူးယစ္ေဆး၀ါး ထုတ္လုပ္ေရာင္း၀ယ္သူ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ၍ ဖမ္းဆီးအေရးယူလ်က္ရွိသည္။ မူးယစ္ေဆးစြဲသူမ်ားကုိလည္း မူးယစ္ေဆးကုသေပးေသာ ေဆး႐ံုႀကီး၊ ငယ္ ၆၆ ခုက ကုသေပးလ်က္ရွိသည္။ တစ္ႏုိင္ငံလံုးတြင္ မူးယစ္ေဆးစြဲသူ ၂၇၀၀ ေက်ာ္ကုိ အဆုိပါ ေဆး႐ံုမ်ားက ကုသေပးလ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒါက္တာလွေဌးက ေျပာသည္။
ထုိ႔အျပင္ မူးယစ္ေဆး အစြဲလမ္းႀကီး စြဲလမ္းေနသူမ်ားကုိ မက္သာဒံုးေဆးရည္ အစားထိုးေပး၍ ကုသေပးေနသူမွာ ၂၉၀၀ ေက်ာ္ ရွိသည္။
လုပ္အားေပးအဖြဲ႕၀င္ ၆၀၀ ေက်ာ္ရွိေသာ ကုိစိုင္းေအာင္ခမ္းတို႔၏ လူငယ့္အားမာန္အဖြဲ႕ကလည္း မူးယစ္ေဆးစြဲေနသူမ်ား ေဆးျပတ္ရန္၊ ျပန္လည္ထူေထာင္ရန္ ကူညီေပးေနသည္။
သုိ႔ေသာ္ အနာဂတ္မ်ိဳးဆက္မ်ားအတြက္ မူးယစ္ေဆး၀ါးအႏၲရာယ္ကင္းေသာ ပတ္၀န္းက်င္မ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ မဖန္တီးႏုိင္ေသးပါ။ ထုိမွ်မက မူးယစ္ေဆး၀ါးမ်ိဳးစံုမွာ လူငယ္မ်ားအတြက္ အလြယ္တကူ လက္လွမ္းမီႏုိင္ေသာ အေျခအေနပင္ ျဖစ္လာသည္။ ထုိအေျခအေနမ်ားက ႏုိင္ငံ၏ အနာဂတ္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ထိခုိက္ေစႏုိင္ေၾကာင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပညာရွင္အခ်ိဳ႕က ေျပာသည္။ မူးယစ္ေဆးစြဲသူ အမ်ားအျပားရွိေသာ ႏိုင္ငံ၏ အနာဂတ္ လူတုိင္းေတြးဆႏုိင္သည္။ သုိ႔ေသာ္ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေရးကိစၥမ်ားမွာ “ျပည္သူ႔အသံ” ထင္ဟပ္သည္ဆုိေသာ လႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္မူ အေရးတယူ ေဆြးေႏြးသည္ကို မေတြ႕ရေသးပါ။
ဆင္းရဲမြဲေတမႈ၊ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းရွားပါးမႈ၊ နယ္ေျမမၿငိမ္းခ်မ္းမႈ၊ ေစ်းသက္သက္သာသာျဖင့္ အလြယ္တကူ အသံုးျပဳႏုိင္မႈ၊ လူထုပူးေပါင္းပါ၀င္ျခင္း အားနည္းမႈ၊ တုိက္ဖ်က္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား မထိေရာက္မႈ၊ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈစေသာ အေၾကာင္းမ်ားစြာမွာ မူးယစ္ေဆး၀ါးတုိက္ဖ်က္ေရးအတြက္ အဓိကစိန္ေခၚမႈမ်ား ျဖစ္ေနေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ ျပည္သူမ်ားက သံုးသပ္သည္။
“မူးယစ္ေဆး၀ါးတုိက္ဖ်က္ေရးက တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္း လုပ္လုိ႔မရဘူး။ အဖြဲ႕အစည္းေပါင္းစံု စုေပါင္းလုပ္မွ ထိေရာက္မွာ” ဟု ေဒါက္တာလွေဌးက အႀကံျပဳသည္။ ပညာေပးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ ယခုထက္ ပုိမိုလုပ္ကုိင္ရန္ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာမ်ားမွာပင္ ထည့္သြင္းပညာေပးရန္လည္း ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
ျပည္သူမ်ားက မူးယစ္ေဆး၀ါး ေရာင္း၀ယ္သံုးစြဲသူမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ သတင္းမ်ားကို တာ၀န္ရွိသူမ်ားထံ သတင္းပို႔ျခင္းျဖင့္ ကူညီေစလုိေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕မွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ဆုိပါသည္။
“မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲမႈကုိ ဖမ္းဆီးအေရးယူမႈတစ္ခုတည္းနဲ႔ တားဆီးလို႔မရဘူး။ သံုးစြဲသူရဲ႕ စိတ္၊ အသိနဲ႔ျဖတ္မွရတာ။ ကုိယ့္စိတ္က အဓိကပဲ။ ဖမ္းဆီး႐ံုနဲ႔တင္ ေဆးသံုးတာက ျပတ္မသြားႏုိင္ဘူး” ဟု လူငယ့္အားမာန္အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ကုိစုိင္းေအာင္ခမ္းက ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေျပာသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မူးယစ္ႏြံထဲမွ ႐ုန္းထြက္ရန္ အေလွ်ာ့မေပးဘဲ စိတ္ဓာတ္ႀကံ႕ခုိင္ရန္လိုသည္။
“ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြၾကား ပညာေပးတာ ပိုလုပ္ခ်င္တယ္။ ဒီျပႆနာရဲ႕အစက ေဆးလိပ္၊ ကြမ္း၊ အရက္ကစတာ။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ ကေလးေတြ ေဆးလိပ္မေသာက္ေစခ်င္ဘူး” ဟု လူငယ့္ အားမာန္အဖြဲ႕ ဒုေခါင္းေဆာင္ ကုိလွထြန္းမ်ိဳးက ပူပန္စြာျဖင့္ ေက်ာင္းသားငယ္မ်ားကို အႀကံေပးသည္။
အသက္ ၄၂ ႏွစ္အရြယ္ ကုိလွထြန္းမ်ိဳးမွာလည္း အသက္ ၁၄ ႏွစ္မွာပင္ ေဆးေျခာက္၊ ဘိန္းဆီ၊ ဖန္စီဒိုင္း သံုးခဲ့ရာမွ ဆယ္စုႏွစ္
တစ္ခုေက်ာ္ၾကာ မူးယစ္ေဆးစြဲခဲ့သည္။ ဘိန္းျဖဴကို ေသြးေၾကာအတြင္း အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ထုိးသြင္းကာ ဘိန္းစြဲမႈ၏ အျမင့္ဆံုးအဆင့္ ေရာက္ခဲ့ေသာ္လည္း ေထာင္က်၊ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးစခန္း ေရာက္ေသာအခါတြင္ ဘ၀သစ္အတြက္ အားအင္မ်ားရခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကိုစိုင္းေအာင္ခမ္းႏွင့္အတူ ယခင္က ဘိန္းကုိ အ႐ူးအမူးစြဲလမ္းခဲ့ေသာ သူတို႔
က ယေန႔အခါတြင္ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားအတြက္ မူးယစ္ေဆး၀ါး ဆန္႔က်င္ေရးတြင္ ေရွ႕တန္းမွ ပါ၀င္ေနသည္။ သူတုိ႔အဖြဲ႕က ဆယ္ႏွစ္တာကာလအတြင္း ေထာင္ႏွင့္ခ်ီေသာ မူးယစ္ေဆးစြဲသူမ်ားအား ကူညီႏုိင္ခဲ့သည္။ မူးယစ္ေဆး စြဲေနသူမ်ားကို ကူညီေဆးျဖတ္ေပးရာမွရေသာ ပီတိကုိ သူတို႔ အခုစြဲလမ္းေနၿပီ။ သုိ႔ေသာ္ လြန္ခဲ့ေသာ ၂၇ ႏွစ္ကို ျပန္ေတြးမိလွ်င္
ပညာေရးဆံုးခန္းမတုိင္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ပညာမ်ား မေလ့လာခဲ့ရဘဲ ကုန္ဆံုးခဲ့ေသာ အခ်ိန္တို႔အတြက္ သူတို႔ ေနာင္တရေနေလသည္။
“ဘိန္းသံုးခဲ့တဲ့ အခ်ိန္တုန္းကေတာ့ ေလာကမွာ အေကာင္းဆံုး ဖီးလ္လုိ႔ ေျပာခဲ့တယ္။ ဘ၀နဲ႔ ခ်ီရင္ေတာ့ ဒါက မေကာင္းပါဘူး” ဟု ကိုစုိင္းေအာင္ခမ္းက သူ၏ ဒႆနကုိ တစ္လံုးခ်င္းေျပာသည္။ သူ၏ မ်က္၀န္းအစံုက ဆံုး႐ႈံးခဲ့ေသာ အရာအားလံုးအတြက္ ေနာင္တႏွင့္ ၀မ္းနည္းမႈတုိ႔ေၾကာင့္ ညဳိ႕မႈိင္းမႈိင္း။ ။
မူးယစ္ေဆး၀ါး ေရာင္း၀ယ္သံုးစြဲ၍ ဖမ္းဆီးအေရးယူမႈမ်ား
ခုႏွစ္ မူးယစ္ေဆး၀ါးအမႈေပါင္း တရားခံေပါင္း
၂၀၀၈ ၂၄၂၉ ၃၇၇၃
၂၀၀၉ ၂၅၁၉ ၃၈၄၃
၂၀၁၀ ၂၆၃၀ ၄၉၀၅
၂၀၁၁ ၂၆၁၇ ၃၉၉၁
၂၀၁၂ ၄၀၀၆ ၅၇၄၀
ေရးသားသူ- အားမာန္
7Day News Journal
No comments:
Post a Comment